Verkeersveiligheidsauditor

Beschrijving

Verkeersveiligheidsauditing is een procedure die bijdraagt aan het vergroten van de verkeersveiligheid. Het is een preventieve maatregel, waarbij mogelijke verkeersveiligheidsproblemen worden geïdentificeerd nog voordat er ongevallen plaatsvinden. Concreet moet een verkeersveiligheidsaudit plaatsvinden in de voorontwerpfase, bij het detailontwerp, vóór de ingebruikname en kort na het eerste gebruik van het nieuw gerealiseerde wegenbouwproject. In elke fase onderzoekt de auditor met een deskundig oog waar de verkeersveiligheid in het ontwerp nog kan worden verbeterd en geeft hierover duidelijke aanbevelingen.

Sinds december 2013 zijn dergelijke audits verplicht voor alle nieuwe infrastructuurprojecten op het trans-Europese wegennet. In een latere fase zullen verkeersveiligheidsauditoren steeds betrokken moeten zijn bij elk wegenbouwkundig ontwerp en zal deze praktijk ook doorstromen naar de overige wegen.

Het certificaat van deze opleiding is een van de noodzakelijke voorwaarden voor de certificatie als verkeersveiligheidsauditor door de Vlaamse Overheid.

In het eerste deel van de opleiding wordt een stevige theoretische basis , terwijl in het tweede deel de eigenlijke auditprocedure en de uitvoering aan bod komen. De praktijkgerichte aanpak hierbij centraal, met studiebezoeken, praktijkoefeningen en toelichtingen van diverse praktische cases.

In het derde deel, dat is voorbehouden voor degenen die het certificaat willen behalen, wordt onder begeleiding een verkeersveiligheidsaudit in een oefening uitgewerkt.$

Deze opleiding zit in de laatste goedkeuringsstap van de erkenningsprocedure. Inschrijven is al mogelijk.

Programma

Deel I. Theoretische achtergronden

Verkeersongevallen zijn onvoorziene gebeurtenissen in het verkeer die schade veroorzaken. De analyse hiervan vereist doordachte modellen en betrouwbare gegevens. Tijdens de eerste les duiken we in deze modellen en ontdekken we de belangrijkste factoren die bijdragen aan ongevallen. We bespreken ook de beschikbaarheid en betrouwbaarheid van ongevalgegevens in Vlaanderen.

Infrastructuurontwerpers moeten een breed scala aan objectieve ontwerprichtlijnen, wetgeving en dienstorders volgen. Maar een veilige weg houdt meer in dan alleen regels; het gaat ook om de weggebruiker en zijn gedrag. Een slim en consequent ontwerp kan gevaarlijk rijgedrag voorkomen en de veiligheid aanzienlijk verbeteren. Een duidelijke categorisering van wegen op basis van hun functie speelt hierbij een cruciale rol.

Op basis van de rijdynamica van een voertuig definiëren we de belangrijkste geometrische parameters van een weg. We besteden speciale aandacht aan de oppervlaktekenmerken van de weg en hoe deze de zichtbaarheid en ruimtelijke beeldvorming beïnvloeden.

Niet alleen de weg zelf, maar ook de weguitrusting speelt een belangrijke rol in het voorkomen van ongevallen en het beperken van gevolgen. Dit wordt geïllustreerd met praktische voorbeelden. In een andere les staat de mens centraal, waarbij we ingaan op de "human factors." Hoe technisch, slim en innovatief een verkeersmanagementmaatregel ook is, de effectiviteit hangt sterk af van het gedrag van de weggebruikers.

Wegen en kruispunten worden ingedeeld op basis van hun inrichtingskenmerken en typologie. Elk type heeft specifieke conflictmogelijkheden, zoals in- en uitvoegen en kruisingen. We besteden ook aandacht aan de wegencategorisering zoals bepaald door mobiliteitsplannen op verschillende schaalniveaus en bespreken de relevantie hiervan voor de vormgeving van wegen en kruispunten.

Nieuw in deze editie is de focus op fietsinfrastructuur. Zowel het Vademecum Fietsvoorzieningen als het Vademecum Vergevingsgezinde Wegen, deel Kwetsbare Weggebruikers, komen aan bod. Een hele sessie is gewijd aan het concept van vergevingsgezindheid.

Daarnaast behandelen we dynamisch verkeersmanagement, 3D-verkeerssimulatie en de modernste veiligheidstechnieken in en rond auto's. We richten ons hierbij op het ambitieuze doel van "Accident Zero."

Gecombineerd is dit programma een uitgelezen kans om de nieuwste inzichten en technieken op het gebied van verkeersveiligheid te ontdekken en toe te passen!

Lesgevers: Rachel Aldred, Margo Briessinck, Erik Caelen, Winfried Casters, Hans De Backer, Erik De Bisschop, Patrick Deknudt, Stijn Dhondt, Dominique Gillis, Pieter Haeck, Niels Janssen, Pascal Lammar, Dirk Lauwers, Jelle Machiels, Gerry Peeters, Steven Soens, Hinko Van Geelen, An Volckaert, Wendy Weijermars

Data: 18 en 25 november, 2, 9 en 16 december 2024, 13, 20 en 27 januari 2025

Deel II. Procedure verkeersveiligheidsbeheer

Verkeersveiligheidsauditing is sinds eind 2013 in Vlaanderen verplicht voor de TEN-wegen. Al decennialang worden in zowel Vlaanderen als andere landen diverse procedures voor verkeersveiligheidsbeheer toegepast, zoals PCV, PAC, GBC, de aanpak van gevaarlijke punten en streefbeelden.

In deze cursus leer je alles over het volledige auditproces. Van het moment dat een klant een auditteam aanstelt, via het uitvoeren van de audit en het opstellen van het auditrapport, tot de eindbespreking met de klant, de eindbeslissing en de daaropvolgende acties en opvolging. We illustreren de vier fasen van een audit (voorontwerp, gedetailleerd ontwerp, net voor de ingebruikname en tijdens het eerste gebruik) met praktische voorbeelden.

Daarnaast laten we je zien hoe je standaardchecklisten effectief kunt gebruiken en besteden we veel aandacht aan de methodiek van een auditrapport en het uitvoeren van inspecties tijdens bezoeken ter plaatse.

Eén van de belangrijke delen van de cursus is een les over de juridische achtergrond en de verantwoordelijkheden van alle actoren die betrokken zijn bij een verkeersveiligheidsaudit. We behandelen ook specifieke elementen rond tunnels en de tunnelrichtlijn.

Als kers op de taart sluiten we dit deel van de cursus af met een werfbezoek, waarin de belangrijkste aspecten van de cursus tot leven komen. Hier kun je alles wat je hebt geleerd in de praktijk toepassen en ervaren hoe verkeersveiligheidsauditing in de echte wereld werkt.

Dit deel van de cursus biedt je een unieke kans om diepgaande kennis en praktische vaardigheden op te doen in verkeersveiligheidsauditing.

Lesgevers: Heidi Cuypers, Ruben Dewulf, Dirk Engels, Berny Habing, Niels Janssen, Erik Keyzer, Kristof Mollu, Tom Otten, Saskia Teurlings-Out, An Volckaert

Data: 10, 17 en 24 februari 2025 + datum werfbezoek wordt later meegedeeld

Deel III. Praktisch gedeelte

Dit deel van de cursus is exclusief toegankelijk voor degenen die een getuigschrift willen behalen (zie doelpubliek).

We beginnen met een korte inleiding op een aantal projecten. De studenten krijgen vervolgens de tijd om alle beschikbare data te bestuderen en presenteren in groep hun eerste conclusies, waarbij de focus ligt op fase 1 en 2 van de audit.

Daarna voeren de cursisten in groep een plaatsbezoek uit bij een van de projecten. Voor en na dit bezoek is er overleg met de coördinatoren om de voorlopige conclusies te toetsen.

Vervolgens presenteren de groepen hun bevindingen van de verkeersveiligheidsaudit, met de nadruk op de resultaten van fases 3 en 4. Hierbij maken ze opnieuw gebruik van het eerder besproken standaardformulier.

Deze praktische benadering zorgt ervoor dat de cursisten de theorie direct kunnen toepassen en waardevolle ervaring opdoen in het uitvoeren van verkeersveiligheidsaudits.

Lesgevers: Hans De Backer, Dirk Lauwers en An Volckaert

Data: 24 maart en 28 april 2025. Het tijdstip van het plaatsbezoek (les 2) wordt zelf door de studenten gekozen, maar dient plaats te vinden tussen 24 maart en 28 april 2025.

Meer info en inschrijven: www.ugain.ugent.be/verkeer