Juridische aspecten van de ruimtelijke ordening en stedenbouw

Beschrijving

De laatste jaren heeft de overheid meer oog voor het bewaken van de leefomgeving en -kwaliteit van de Vlaming. Doordat we met veel op een kleine oppervlakte leven, werken, ons verplaatsen en ontspannen,..., is de druk op de ruimte groot en is het nodig om een verstandig beleid te voeren dat rekening houdt met alle bestaande behoeften, in het algemeen belang.

Zo is het al een tijd duidelijk dat een halt moet worden toegeroepen aan het verder kwistig omspringen met de schaarse open ruimte en de weinige snippers natuur die Vlaanderen nog heeft. Tegelijk moeten de stedelijke en verstedelijkte gebieden en kernen worden versterkt en meer leefbaar worden gemaakt, is er nood aan goed gelokaliseerde en betaalbare huisvesting, moeten ook ondernemers voldoende ruimte blijven hebben en is werkgelegenheid een belangrijk aandachtspunt, is het ontwarren van de mobiliteitsknoop een grote uitdaging, moet werk worden gemaakt van een duurzaam energiebeleid voor de komende generaties, enzovoort.

Deze opleiding zoomt in op het beleid dat door de verschillende bevoegde overheden (Vlaanderen, de provincies en gemeenten, maar ook Europa) wordt gevoerd om dit alles in goede banen te leiden. Er worden ruimtelijke beleids- en uitvoeringsplannen opgemaakt, het nodige overheidsinstrumentarium moet worden gecreëerd en/of geoptimaliseerd om die plannen op het terrein waar te maken, er is een performante vergunningsprocedure nodig om voldoende ruimte te laten voor initiatief en inspraak, en een slim handhavingsapparaat moet fungeren als stok achter de deur voor zij die moedwillig niet binnen de lijntjes kleuren.

Het doceren van de leerstof blijft daarbij niet beperkt tot het klakkeloos opsommen van de geldende rechtsregels en beleidsdocumenten. Aan de hand van een veelvoud van casussen en praktijkvoorbeelden die recht uit het leven en de dagelijkse actualiteit zijn gegrepen wordt alles ook 'tastbaar' gemaakt en dichterbij gebracht, zodat de kennisoverdracht het louter academische niveau (ver) overstijgt.

Programma

De cursus geeft een volledig overzicht van de reglementering inzake ruimtelijke ordening en stedenbouw, vertrekkend van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening en de daarbij horende uitvoeringsbesluiten.

In een onderdeel planning wordt nader ingegaan op de structuurplanning, de ruimtelijke beleidsplanning en uitvoeringsplanning en de regeling van de plannen van aanleg, en wordt inzicht gegeven in de planningsmethodiek en de inhoudelijke invulling van de plannen.

In het onderdeel dat handelt over de vergunningenverlening wordt onder meer aandacht besteed aan de vergunnings- en meldingsplicht, de vergunningsprocedure, en het inhoudelijke kader (waaronder het criterium van de goede ruimtelijke ordening en het thema van de zonevreemdheid).

Ook andere grote deelonderwerpen zoals de planschade en de planbaten, het grond- en pandendecreet, onteigeningen in de ruimtelijke ordening, de stedenbouwkundige misdrijven worden niet vergeten.

Telkens wordt de materie geïllustreerd en uitgediept aan de hand van concrete, dikwijls actuele voorbeelden uit de praktijk en de rechtspraak en met cases, zodat inzicht in het hoe en waarom van de regels wordt verworven.